Change language: English

Deze pagina vertelt de geschiedenis van het prachtige Circuit Spa-Francorchamps. Een klassieker op de Formule 1 kalender en geliefd vanwege de enorme hoogteverschillen en razendsnelle bochten. Circuit Spa-Francorchamps is samen met de oude Nürburgring één van de weinige klassieke circuits die nog bestaan en behoort tot één van de mooiste racebanen ter wereld.

De voorgeschiedenis van circuit Spa-Francorchamps

Al in 1896 werd er in de Ardennen geracet, vanaf 1902 was dat op een afgesloten deel van de openbare weg. Het was de allereerste keer dat een stuk weg speciaal voor het racen werd afgesloten. In deze tijd was er nog niet een vast parcours en de langste variant, gebruikt in 1904, was maar liefst 118,1 kilometer lang!

Circuit Spa-Francorchamps

Begin jaren twintig kwamen Jules de Thier, eigenaar van de krant La Meuse, en Henri Langlois van Ophem, voorzitter van de Koningklijke Automobielclub van België, op het idee om het driehoekige traject Francorchamps Malmedy Stavelot als circuit te gebruiken. Circuit Spa-Francorchamps was geboren.

Circuit Spa-Francorchamps - Kaartje van de originele layoutDe oorspronkelijke layout. Klik op het kaartje voor een fototoer op oud Spa-Francorchamps.

De allereerste autorace die in 1921 gehouden zou worden op het ruim 14 km lange circuit kon helaas niet doorgaan wegens gebrek aan inschrijvingen. Er was slechts één! De eerste race die wel doorging was een motorrace en vond plaats in 1922.

Oude circuit Spa-Francorchamps in 2003 - Burnenville

In 1924 vond de eerste editie van de 24 uur van Spa-Francorchamps plaats, één jaar na die van Le Mans. In 1925 werd er voor het eerst een Grand Prix verreden. Het was de Grand Prix van Europa die gewonnen werd door Antonio Ascari, de vader van Alberto.

Oude circuit Spa-Francorchamps - l'Ancienne Douane

De layout van Circuit Spa-Francorchamps

De layout van 14 kilometer lange Circuit Spa-Francorchamps kenmerkte zich door de vele snelle bochten en hoogteverschillen. Eigenlijk waren er maar drie langzame bochten waarvan alleen La Source overbleef. De anderen waren l’Ancienne Douane en Stavelot.

In 1939 werd er een nieuwe spectaculaire bocht aangelegd, die de l’Ancienne Douane haarspeldbocht afsnijdt. Deze bocht had als doel Circuit Spa-Francorchamps tot één van de snelste racebanen van Europa te maken. Omdat de bocht zeer stijl is kreeg het de naam Raidillon (steile weg).

Circuit Spa-Francorchamps - Dit is de Raidillon en NIET de Eau Rouge!

De razendsnelle Raidillon is de steile rechter bocht die aan de oude Eau Rouge zit vastgeplakt. De Eau Rouge was de naam van de linkerbocht die voor 1939 naar de haarspeldbocht leidde. Doch vandaag de dag wordt de Raidillon door vrijwel iedereen buiten België Eau Rouge genoemd (Zie ook het artikel Eau Rouge of Raidillon?).

Circuit Spa-Francorchamps - De Eau Rouge en de RaidillonAls je goed kijkt zie je nog steeds dat de linker bocht ooit verder door liep.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt er niet geracet op Circuit Spa-Francorchamps. Het circuit maakte echter wel deel uit van het slagveld tijdens het Ardennenoffensief.

Circuit Spa-Francorchamps - Het gedeelte voor de oorspronkelijke Stavelotbocht

In 1947 wordt er voor het eerst na de oorlog weer geracet. Het circuit is dan weer enigszins gewijzigd, want dat jaar wordt de splitsing bij Stavelot afgestoken door een snelle verkante bocht. De trend van voor de oorlog om Circuit Spa-Francorchamps tot één van de snelste racebanen te maken lijkt zich hiermee voort te zetten.

Oud Circuit Spa-Francorchamps 2003 - De verkante versie van de StavelotbochtDe nieuwe verkante bocht voor Stavelot.

Malmedy Chicane

De Malmedy Chicane werd voornamelijk in de vooroorlogse versie van het circuit gebruikt. Eerst van 1921 t/m 1929. Dan opnieuw van 1934 t/m 1939. Na de oorlog werd hij aanvankelijk niet meer gebruikt. Dit vanwege het feit dat men het circuit alsmaar sneller wilde maken.

Doch toen eind jaren 60 de veiligheid een grotere rol begon te spelen nam de kritiek op Circuit Spa-Francorchamps alsmaar toe. Als gevolg daarvan werd de Malmedy Chicane vanaf 1970 opnieuw in gebruik genomen voor bepaalde klassen.

Circuit Spa-Francorchamps - Malmedy Chicane

Over het gebruik van de Malmedy Chicane tijdens de Formule 1 Grand Prix van 1970 doen tegenstrijdige verhalen de ronde. Zo zou volgens sommige bronnen de chicane zijn getest tijdens de trainingen, maar te gevaarlijk bevonden en tijdens de race niet gebruikt. Doch uit oude beelden van de 1970 editie van de Grand Prix van België blijkt dat deze tijdens de race ook werd gebruikt.

Waarschijnlijk worden hier enkele zaken door elkaar gehaald. Zo schijnt de chicane niet te zijn gebruikt tijdens de 1000 km van Spa-Francorchamps in 1970. Bovendien is er later een andere chicane voor de 1000 km van Spa-Francorchamps getest maar niet gebruikt…

Masta Chicane

Circuit Spa-Francorchamps - Masta Chicane

Voor de 1975 editie van de 1000 Km van Spa-Francorchamps wilde men de snelle S-bocht van Masta veiliger maken door de aanleg van een chicane. Doch toen de Masta Chicane was aangelegd en werd getest kwam men tot de conclusie dat deze nog veel gevaarlijker was dan de oude situatie.

Daarom werd de chicane nooit gebruikt waarvoor deze bedoeld was. Vandaag de dag doet de Masta Chicane dienst als parkeerhaven langs de openbare weg.

De Grand Prix van België

Vanaf 1950 maakt de Grand Prix van België deel uit van het dat jaar geïntroduceerde Wereldkampioenschap Formule 1. Deze wordt tot en met 1970, met uitzondering van 1957, op het oude circuit van Spa-Francorchamps verreden.

Zoals zo vaak met mooie circuits, was ook Circuit Spa-Francorchamps een gevaarlijk circuit. Na een Grand Prix waren nergens de feesten zo uitbundig als hier, wanneer alle rijders de race weer hadden overleefd!

Na een aantal zware crashes wilden de rijders niet langer op Circuit Spa-Francorchamps rijden en de Grand Prix van België verhuisde naar Zolder en Nivelles.

Circuit Spa-Francorchamps 2005 - Een oud tickethuisje

Het nieuwe Circuit Spa-Francorchamps

Wilde Circuit Spa-Francorchamps de Grand Prix terughalen moest er een nieuw circuit aangelegd. Daarvoor werden verschillende ontwerpen gemaakt. Hierbij stond voorop dat het oude karakter van het circuit behouden moest blijven. De gevaarlijkste delen van het circuit moesten echter wel verdwijnen.

Er werd gekozen voor een nieuw traject tussen Les Combes en Blanchimont. Dit reduceerde de lengte van het circuit tot iets minder dan zeven kilometer. Bovendien werd de Kemmel sectie, die oorspronkelijk een reeks snelle knikken bevatte, rechtgetrokken. Zo ontstond de inmiddels beroemde rechte lijn van Kemmel. Het nieuwe circuit werd in 1979 geopend. In 1983 keerde de Formule 1 terug naar Circuit Spa-Francorchamps.

Grand Prix van België 1997 - PouhonEen van de meest geliefde bochtencombinaties van het nieuwe gedeelte is de dubbele linkerbocht genaamd Pouhon.

Het was oorspronkelijk de bedoeling dat de Grand Prix van België de oneven jaren op het Waalse Spa-Francorchamps, en de even jaren op het Vlaamse Zolder verreden zou worden. Net zoals begin jaren 70 tussen Zolder en Nivelles het geval was. Doch vanaf 1985 wordt de Grand Prix van België ieder jaar op het vernieuwde Spa-Francorchamps verreden.

Oud Circuit Spa-Francorchamps 2003 - Masta

Het oude Circuit Spa-Francorchamps nu

Sinds 2000 is het nieuwe gedeelte een permanent circuit. Hiervoor moest apart een nieuwe weg om het circuit heen gelegd worden. Deze nieuwe weg kreeg de naam “Route du Circuit“.

Het oude gedeelte is nog wel toegankelijk en is nog vrijwel in originele staat. Alleen de rechte lijn van Masta wordt tegenwoordig onderbroken door een kleine omleiding om aan te sluiten op een minirotonde.

Het doodlopende deel van Stavelot richting Blanchimont lag er jarenlang verwaarloosd bij. Maar tegenwoordig doet het dienst als toegangsweg naar de kartbaan en het binnenterrein van het huidige circuit. Daarvoor is de weg van een nieuwe asfaltlaag voorzien.

Oud Circuit Spa-Francorchamps - Het verwaarloosde deel in de jaren 90

© Tekst & foto’s: Herman Liesemeijer

Wat is jouw mening over dit circuit?

Abonneer op ons YouTube-Kanaal: youtube.com/circuitsofthepast